Telugu Pandita darsini - తెలుగు పండిత దర్శిని Telugu Teachers litarature

21, జులై 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 53

సన్నెకలుం బొత్రమ్మును
తన్నుకపోరాదు కాలఁ దగిలిన యెడలన్
గన్నుల నద్దుకొన న్వలె
గ్రన్నన సిరి యందు నిలుచు గాదె కుమారీ!
భావం:-
ఓ చినదానా!సన్నెకల్లును,రోకళ్ళు పొత్రములను,ఆకులను కాలికి దగిలినచో తన్నుకుంటూపోరాదు.అవి లక్ష్మీవాసములు గదా!వాటిని కన్నులకద్దుకొని ప్రక్కన పెట్టాలి.

20, జులై 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 52

మాసినతల మాసిన యిలు
మాసిన వలువలు దరిద్ర మార్గంబులు నెం
తెసి ధనవంతులైనను
గాసిల్లుదు రల్పదశల గ్రాఁగి కుమారీ!
భావం:-
ఓ చినదానా!మాసిన ఇల్లు,మాసిన గుడ్డలు,మాసినతల దరిద్రమునకు కారణములని తెలుసుకో!ఎంతటి దనవంతుల వరైననూ నీచముగా (బ్రతికినచో)కష్టనష్టములు బొందుదురు.

19, జులై 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 51

బంతులను బక్షపాత మొ
కింతైనను జేయరాదు హీనదశుల సా
మంతుల నొక భంగి నిరీ
క్షింతురు బుదులెల్ల సంత సిల్లం గుమారీ!
భావం:-
ఓ సుగుణవతీ!వడ్డనయందు పక్షపాతము చూపరాదు (అందరినీ సమానముగా చూడాలి).భాగ్యవంతులు ,పండితులు,ఎల్లరు సంతోషించునట్లు ఒకే విదముగా మసులుకొనుము.

18, జులై 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 50

వేళాకోళంబులు గ
య్యాళితనంబులును జగడ మాడుటలును గం
గాళీపోకలుఁ గొండెము
లాలోచించుటయుఁ గూడదమ్మ కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!అనవసరపు వేళాకోళములు,గయ్యాళితనములు,కొట్లాటలు,చిన్నపెద్ద తారతమ్యము అరయక మాట్లాడుటలు,ఫిర్యాదులు చేయుటయు తప్పుయని దెలుసుకొనుమమ్మా!

17, జులై 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 49

విసువకు పని తగిలినయెడఁ
గసరకు సేవకుల మిగులఁ గాంతునితోడన్
రొసరొస పూనకు మాడకు
మసత్యవచనంబు లెన్నఁ డైన గుమారీ!
భావం:-
ఓ చినదానా!మిక్కిలిగా పని ఒత్తిడి కలదనివిసుగు చెందరాదు.పనివాండ్రను నెక్కువగా కసురుకొనరాదు.భర్తను ఈసడించరాదు.అసత్యము చెప్పరాదు.

16, జులై 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 48

చెడుఁగుతో లంజెలతో
గుడిసేటులతోడు బొత్తు కూడదు మది నె
ప్పుడు నిల నుత్తమ కాంతల
యడుగులకు న్మడుగులొత్తు మమ్మ కుమారీ!
భావం:-
ఓ సౌభాగ్యవతీ!చెడ్డవారి(పోకిరీస్త్రీలు)స్నేహమును చేయరాదు.సౌశీలురును,మంచివారునైన స్త్రీలకు సేవ చేయుట వలన నీకు మంచి జరుగును.

15, జులై 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 47

తొడవులు మిక్కిలి గలిగినఁ
గడుఁ ప్రేమన్ మగఁడు మిగుల గారా మిడినన్
పడఁతుక పసుపుం గుంకుమ
గడియైనను విడువ రాదు గాదె కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!ఎంత భాగ్యవంతురాలివైనను,మగడెంత బ్రీతితో నిన్ను జూచుకొనుచున్నాను ఆడది పసుపు కుంకుమలను నిమిషమైననూ వీడరాదు సుమా!

14, జులై 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 46

నవ్వంగ రాదు పలుమఱు
నవ్వినఁ జిఱునవ్వుగాని నగరా దెపుడున్
గవ్వలవలె దంతంబులు
జవ్వునఁ గానంగఁ బడెడి జాడ గుమారీ!
భావం:-
ఓ చినదానా!ఇంటి ఇల్లాలు అనసరంగా ఇకిలించరాదు.(నవ్వరాదు).చిరునవ్వు చింతలను బారద్రోలును.పండ్లు కనుబడునట్లు పకపకా నవ్వరాదు.నవ్వు నాలుగు విదాల చేటుయని మరువకుము.

13, జులై 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 45

నడకలలో నడుగుల చ
ప్పుడు వినబడకుండవలయును భువి గుంటలు క
న్పడరాదు మడమనొక్కులఁ
బడఁతుల మర్యాద లెఱిఁగి బ్రతుకు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!నీ అడుగుల చప్పుడు వినబడకుండునట్లు నడువవలెను.నీ కాలి మడముల గుర్తులు పడకుండా నడవవలెను.స్త్రీల సద్గుణములు తెలుసుకొని జీవింపుమమ్మా!

12, జులై 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 44

పొంతఁ బని సేయ కెన్నఁడు
పంతంబులు పలుకఁబోకు ప్రాజ్మఖముగ నీ
దంతంనులు దోమకు మే
కాంతంబులు బయలుపఱుప కమ్మ!కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!ఎవ్వరితోనూ కలిసి మెలిసి పని చేయక,ఊరికినే పరుషమైన మాటలు మాట్లాడరాదు.తూర్పు దిశగా పండ్లుతోముకోవద్దు.రహస్యాలు వెల్లడించవద్దు.

11, జులై 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 43

కొన్నాళ్ళు సుఖము కష్టము
కొన్నాళ్ళు భుజింపకున్న గొఱగాదు సుమీ
పున్నమ దినముల వెన్నెల
యెన్నంగ సమాసలందు నిరులు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!కష్టసుఖాలను,రెండిటినీ అనుభవిస్తేనేజీవిత విలువ తెలియును.పున్నమి నాడు వెన్నెలయు,అమావాస్యనాడు చీకట్లు ఉండుట సహజము కదా!

10, జులై 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 42

వారికి వీరికి గలిగెను
గోరిన వస్తువులు మాకుఁ గొదవాయె నటం
చూరక గుటకలు మ్రింగుట
నేరముగాఁ దలఁపవలయు నెలఁత కుమారీ!
భావం:-
ఓ సుకుమారీ!వారికి వీరికీ ఉందని ,తనకు లేశని చింత పడరాదు.ఇరుగు పొరుగువారి యొక్క భాగ్యమును జూసి ఈర్ష్య పడరాదు.సంతృప్తినలవర్చుకొనవలెను.తనకున్న దానితో తృప్తి పడుట మిక్కిలి యత్తమము.కోరికలతో చింతపడుట మిక్కిలి తప్పు.

9, జులై 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 41

తలవాకిట నెల్లప్పుడు
నిలువఁగ రా దెప్పు డెంత నిద్దురయైనన్
మెలఁకువ విడరాదు సుమీ
తల నడుచుచు విప్పికొనున్ట తగదు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!ఇంటిముంగిట్లో అలంకరించుకోని నిలబడరాదు.మొద్దు నిద్ర పనికి రాదు.నిద్రలో కూడా కొంచెం మగతగా మెలుకువ గలిగి ఉండవలెను.నడుస్తున్నప్పుడు (జుట్టుముడి)తల వెంట్రుకలు విప్పరాదు.(నిత్యము తల విప్పుకొని ఉండరాదని భావము)

8, జులై 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 40

ఇక్కడి దక్కడఁ నక్కడి
దిక్కడ జెప్పినను వారి కిద్దఱికిఁ బగల్
పొక్కినఁ గల చేడియ ల
మ్మక్కా!యిడుముళ్ళమారి యండ్రు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!అక్కడ మాటలిక్కడ,ఇక్కడ మాటలక్కడ చెప్పి నలుగురిలో నవ్వులపాలుగాకు.కలహాలమారియని నిన్నాడిపోసుకుంటారు.

7, జులై 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 39

వేకువజామున మేల్కని
పైకి వెడలి వచ్చి ప్రాచి పని శీర్పవలెన్
లేకున్నఁ దెల్లవాఱిన
లోకులు నవ్వుదురు సభల లోనఁ గుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!తెల్లవాఱుజాముననే ఇంటి ముంగిట పాచిపనులు చేయుట మంచిది.బారెడు పొద్దెక్కిన తర్వాత నలుగురి ఎదుట పాచిపని చేసినచో నవ్వులపాలవుతావు.

6, జులై 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 46

కుమారీ శతకం - 38

ఇంటఁ గల గుట్టు నీ పొరు
గింట రవంతైనఁ దెలుప నేఁగకు దానం
గంటనపడి నీవారలు
గెంటించెద రిల్లు వెడలఁ గినుక గుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ! నీ ఇంటి రహస్యాలను పొరుగింటికి తెల్పినచో పలు అనర్థములు వచ్చును.సొంతవారే ఏవగించుకుంటారు.విరోధములు వస్తాయి.కోపముతో నీవారే నిన్ను ఇంటి నుండి వెడలగొట్టెదరు.కావున గుట్టును రట్టు జేయకుము.

5, జులై 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 37

బద్దకము సంజనిద్దుర
వద్దుసుమీ దద్దిరంబు వచ్చును దానన్
గద్దింతురింటివారలు
మొద్దందురు తోడివారు ముద్దు కుమారీ!
భావం:-
ఓ యవ్వనవతీ!బద్దకముతో సాయంకాలము నిద్రించినచో మొద్దుపని నిందింతురు.ఇంటివారు తూలనాడెదరు.

కుమారీ శతకం - 45

4, జులై 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 36

కులదేవతలకు బెట్టిన
పొలుపునఁ దనయింటియాఁడు బొట్టెల కెల్లం
గలమాత్ర మొసఁగకుండిన
గలఁత పొడము దాన మేలు గాదు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!ప్రేమతో నీ ఇష్టదేవతలకు బెట్టినట్లు దన ఇంటి ఆడపడుచులకు ఉన్నంతలో బెట్టక పోయినచో,కలహము వచ్చి,వారి శాపానుగ్రహములకు పాత్రురాలవుతావు.వారిని నీ కుల దేవతల వలె నెరుంగుము.

3, జులై 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 35

తనకెంత మేలు చేసిన
మనమున కింపైన పనులుఁ మసలిన దాసీ
వనితల కెన్నటికైనం
జనవచ్చి మెలంగరాదు జగతి గుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!నీ యింటి పనివారు (దాసీలు)నీకెంత మేలు జేసిననూ,నీమెప్పుపొందాలని నీకెంత ఇష్టమైన పనులు చేసి పెట్టిననూ వారితో ఒకింత జాగరూకతతో మెలుగుము.వారితో అత్యంతస్నేహము జేసి అమితముగా మోసపోవద్దు.

2, జులై 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 34

పుట్టింటివారి నీచతఁ
బెట్టకు మత్తింటివారు పెట్టెడి భాదల్
పుట్టింట దెలియనీయకు
రట్టడి చెలియందు రదియె రవ్వ కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! పుట్టింటి వారిని నీచముగా జూడకు.అత్తింటి కష్టమును పుట్టింట వెల్లడించరాదు.ఈ విదమైన అల్లరి చేయుటవలన అలుసైపోవుదువు.

1, జులై 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 33

కడుఁబెద్దమూట దెచ్చినఁ
జెడుగై వర్తించు నేనిఁ జిరతర చింతం
బడుదురు తల్లిదండ్రులు తోఁ
బడుచులు సోదరులు నిందఁ బడుచు గుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!అత్తవారింటికి నీవెంత పెద్ద మూటతో వచ్చిననూ,దుష్టురాలై ప్రవర్తించినచో నీ తల్లిదండ్రుల,అన్నదమ్ముల నిందాశాపములతో నిరంతరము నశించిపొవుదువు.

30, జూన్ 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 32

కడు బుద్దిగలిగి మెలఁగినఁ
బడఁతుక పుట్టింటివారు పదివేల వరా
లిడుకంటె గీర్తియగు ద
మ్మిడి లేకుండినను నేర్చి మెలగు కుమారీ!
భావం:-
ఓ కుమారీ!మిక్కిలి చాతుర్యముతో మెలిగిన ఆడదానికి పుట్టింటి వారు పదివేల వరాలనిచ్చుట కంటెను మిక్కిలి గొప్పది.కీర్తిగలదగును.ఆడువారు భోగభాగ్యములున్నను,లేకున్నను ఈ సూక్ష్మమునెరింగి నడుచుకొనవలెను.

29, జూన్ 2013, శనివారం

9th class new telugu textbook - Telugu divvelu

9th Class Telugu New Text - 2013 by Pantula Parakrijaya astro

కుమారీ శతకం - 31

జీవములు భర్తపద రా
జీవములని చిత్తమందుఁ జింతించిన ల
క్ష్మీవల్లభు చరణంబుల
సేవ లతాంగులకు నెమ్మిఁ జేయు గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!భర్త పాదముల వద్దే తన జీవితమని తలంచిన పతివ్రతలకు,తన పాద సేవాభాగ్యములను ఆ విష్ణుమూర్తి ప్రేమతో కలుగజేయును.

28, జూన్ 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 30

30.మగని ప్రియ మబ్బె ననుచును
దెగ నీలిగి యింటివారి దిగఁద్రొక్కుచు దుం
డగురాలై తిరిగిన సరి
మగువలలో నిదియె తప్పు మాట కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!తన భర్త తన మాట జవదాటడని తలంచి,గర్వముతో,తన యింటివారిని నీచముగా చూచుట మగువకు తగదు.అటువంటి స్త్రీ తోటి స్త్రీలయందు అవమానములపాలగును.

27, జూన్ 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 29

29 . మృతియైనను బ్రతుకైనం
బతితోడనె నతికి జెల్లుఁ బతిబాసిన యా
బ్రతు కొక బ్రతుకా? జీవ
స్మృతి గాక వదూటి కెన్న నిదియుఁ గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!పతివ్రతయైన పడతికి తన పడతితోనే జీవితమని తెలుసుకొమ్ము! చావైననూ,బ్రతుకైననూ తన భర్తతోనే.భర్త విడిచిన ఆడుదాని బ్రతుకొక బ్రతుకేనా!ఆ బ్రతుకు బ్రతికిననూ చచ్చినదానితో సమానమే.

26, జూన్ 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 28

28. అత్తపయిన్ మఱఁదలిపయి
నెత్తిన కోపమున బిడ్డ నేడ్పించుటకై
మొత్తినఁ దనకే కీడగుఁ
జిత్తములో దీనిఁజింత సేయు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!అత్త,మరదళ్ళపై వచ్చిన కోపమును బిడ్డలపై జూపించినచో నష్టపోయేది తానేయని మరువకము.మనస్సునందొక్కసారి దీనిని గురించి ఆలోచింపుము.

25, జూన్ 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 27

27. పోకిళ్ళు పోక పొందిక
నాకులలో బిందెరీతి నడఁకువగా నెం
తో కలసిమెలసి యుండిన
లోకములోపలను దా వెలుంగుఁ గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! వ్యర్థ ప్రసంగములకు పోవద్దు. అతిగా వాగకూడదు.ఆకుల మద్య నుండే పిందె వలె ఒదిగి యుండి వినయముతో కలిసి మెలిసి నడుచుకొనవలెను. అప్పుడే ఆ స్త్రీకి సమాజములో పేరు ప్రఖ్యాతులు, గౌరవమర్యాదులు లభిస్తాయి.

24, జూన్ 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 26

26. పతి కత్తకు మామకు స
మ్మతిగాని ప్రయోజనంబు మానగవలయున్
హిత మాచరింపవలయును
బ్రతుకున కొక వంక లేక పరఁగు గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారి!భర్తకు,అత్తమామలకు ఇష్టము లేని పనిని చేయుకుము. వారి కిష్టమైన మంచి పనులు చేసి మెప్పుబడవలయును.నీ జీవితంలో మచ్చలేకుండా మసులుకొనుము.

23, జూన్ 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 25

25. పిల్లలఁ గనుగొనఁ దలఁచిన
యిల్లాలు గతాగతంబు లెఱుగక ఱాఁగై
యల్లరిఁ బెట్టినఁ జెడుఁ దా
నుల్లసములఁబడును,గీడు నొందుఁ గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!బిడ్డలను కలవవలెననె ఆడుది,మంచి చెడ్డలు దెలుసుకొనక, మర్యాదదప్పి అల్లరి బెట్టినచో దానే జెడిపోవును. అవమానముల పాలై కష్టములు పొందును.

22, జూన్ 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 24

24. కడుపారఁ గూడుఁ గూరలు
దొడవులు వస్త్రములు మిగుల దొరకవనుచుం దా
వడితనమునఁ బెనిమిటితో
నెడఁ బాసి చరింపఁ గూడ దెపుడు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! మగని వద్ద దన కోరికలు దీరవని,అతని వద్ద పంచభక్ష్య పరమాన్నములతో కడుపు నిండదని,కావలసిన రంగురంగుల వస్త్రములు లభింపవని, గూడుదొరకదని అనుకొని తొందరపడి యాతనిని వదలివేసి జీవించుట మగువకు మర్యాద కాదు. సమాజంలో చిన్న చూపుతో చూడబడుతారు.

21, జూన్ 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 23

23. తల్లిదండ్రు లన్న దమ్ములు
తులఁ దూగఁగ నిమ్ము పసిడిఁ తోనైనను వా
రలయింట సతత ముండుట
వెలఁదికి మర్యాదగాదు వినవె కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!తల్లిదండ్రులుగానీ,అన్నదమ్ములు గాని ఎంతటి భాగ్యవంతులైననూ వారి ఇంట ఎల్లపుడు ఉండుట ఆడువారికి మార్యాద గాదు.

20, జూన్ 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 22

22 . దనవంతుఁడైన యప్పుడు
పెనిమిటి చిత్తం బెఱింగి పెండ్లాము మెలం
గును లేమి మెలఁగ నేర్చిన
వనితకు లోకమును వన్నె వచ్చుఁగుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!భర్త భాగ్యవంతుడైనపుడు యాతని మనస్సు నెరింగి నడుచుకోవలెను.ఒక వేళ భాగ్య హీనుడైనచో (డబ్బులేనివాడు)అతని చిత్తము నెరింగి నడుచుకొన్న స్త్రీ ఇహపరలోకములలో కీర్తి గడించును.

19, జూన్ 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 21

21. ధనహీనుఁడైన గడు దు
ర్జనుఁడైనఁ గురూపియైన జారుండైనన్
విను పాపియైన నెప్పుడుఁ
దనపతియే తనకు దైవ తంబు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!భర్త భాగ్యవంతుడు కానివాడైననూ (పేదవడైననూ)మిక్కిలి చెడ్డవడైననూ(దుర్మార్గుడైననూ)అందము లేనివడైననూ(కురూపి), వ్యభిచారుడైననూ, పాపిష్ఠివాడైననూ,తన మగడే తనకు దేవుడని తెలుసుకొమ్ము!పతియే ప్రత్యక్షదైవమని కదా పురాణాలు ప్రవచిస్తున్నాయి.

18, జూన్ 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 20

20 . తన బావల పిల్లల యెడఁ
దన మఱఁదుల పిల్లలందు దనపిల్లల కం
టెను మక్కువ యుండవలెన్
వనితల కటులైన వచ్చుఁ గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! తన బావల,మరుదుల పిల్లలను తమకన్నబిడ్డలకంటే ఎక్కువగా చూచుకొన్న ఆడుదానికి కీర్తి వచ్చుననుటలో సందేహము లేదు.

17, జూన్ 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 19

19 . అమ్మకు రెండబ్బకు రెం
డిమ్మహిఁ దిట్టంచు కూఁతు రెందుకు ధర నా
ద్రిమ్మరి పుట్టకపోయిన
నిమ్మళమని యండ్రు జనులు నిజము కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ ! తల్లిదండ్రులను రెండేసిమార్లు తిట్టించు కూతురెందులకు? అపఖ్యాతి తెచ్చు మాతాపితురలను అపహాస్యం పాలుజేసే కూతురు పుట్టకబోయిననూ సంతోషమేయని ప్రజలనుట సత్యము.

16, జూన్ 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 18

18. కూతురు చెడుగై యుండిన
మాతది తప్పన్నమాట మది నెఱుగుదుగా
నీ తల్లిదండ్రులకు నప
ఖ్యాతులు రానీయఁ గాడ దమ్మ!కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! కూతురు తప్పు చేయుట తల్లి దప్పుయని నీకు దెలుసు కదా! కావున నీ కన్న తల్లిదండ్రులకు అపఖ్యాతి తీసుకురావద్దు.

15, జూన్ 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 17

17. ఇరుగు పొరుగిండ్లు కైనను
వరుఁడో,కాకత్తగారొ,వదినెయొ,మామో
మఱఁదియొ సెల విడకుండఁగఁ
దరుణీ స్వతంత్రించి పోవఁ దగదు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!యవ్వనవతీ!నీ భర్త,వదినె,మామ,మరుదులు వెళ్ళమని జెప్పితేనే దప్ప పొరబాటునైననూ పొరుగిండ్లకు పోవద్దు.ఎవరి ఆజ్ఞ లేకుండా నీకు నీవై పొరుగిండ్లకు పోవుట పాతివ్రత్యలక్షణము కాదు.

14, జూన్ 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 16

16. జపములు,గంగాయాత్రలు,
దపములు,నోములును,దానదర్మంబులు,పు
ణ్యపురాణము పతిభక్తికి
నుపమింపను సాటి రాక యుండు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!పత్నికి పతియే ప్ర్యత్యక్షదైవము కావున జపతపాలు,గంగా తీర్దయాత్రలు,నోములు,దానధర్మాలు,పుణ్యపురాణకథా శ్రవణములు, మొదలగు పుణ్య కార్యములన్నియు నీ పతి తర్వాతనేయని దెలిసికొనుము. కారణం నీ మగని పుణ్యములలో కొంత భాగమునకు నీవు అర్హురాలవయనావు కావున జ్ఞానమెరిగి మసులుకొనుము. పతిభక్తే గొప్పదని తెలిసికొనుము.

13, జూన్ 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 15

15. పతి భుజియించిన పాత్రను
మెతు కొక్కటియైన భార్య మెసఁగుటికై తా
హిత మూనకున్న నది యొక
సతియే?కడుఁ బాపజాతి జగతి కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ ! భర్త భుజించిన పాత్రలో అతడు వదిలిన ఒకా మెతుకైననూ భార్య దినుట పతివ్రతా లక్షణమనబడును.దీనినే భర్త చేసుకొన్న పుణ్యములలో భాగమును గ్రహించుటయని అర్థము. భార్య దినిన పాత్రలో భర్త దినుటయనే ప్రశ్న లేదు గావున భార్య చేసుకొన్న పుణ్యములలో భాగమునకు భర్త రాడు. భార్య చేసికొన్న పుణ్యములు ఆమెకే చెందునని భావము.పతివ్రతా స్త్రీలు ఈ విదంగా నడుచుకొనవలెను. అట్లు ఆడుది ప్రపంచములో చెడ్డజాతి స్త్రీలతో చేరును. అనగా పాపిష్టురాలగును.

12, జూన్ 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 14

14 . దబ్బరలాడకు కదిమిన
బొబ్బలు పెట్టుకుము మంచి బుద్దిగలిగి యెం
దెబ్బెఱికము బూనక కడు
గొబ్బున జిత్తమున వాని గూర్పు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!అబద్దములు చెప్పకు.నీ భర్త కొట్టబోయినచో కేకలు పెట్టి అల్లరి పాలు కావలదు.ఏ పనినైనా అసహ్యించుకొనక మంచి బుద్దితో వెంటనే ఆయాపనులను నెరవేర్పుము.

11, జూన్ 2013, మంగళవారం

కుమారీ శతకం - 13

13. తిట్టిన దిట్టక,కొట్టిన
గొట్టక,కోపించెనేనిఁ గోపింపక,నీ
పుట్టినయింటికి,భాదము
పెట్టినయింటికిని వన్నె పెట్టు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! నీ భర్త నిన్ను తిట్టినచో నీవు మరల తిట్టకూడదు,కొట్టినచో ఎదురు తిరిగి కొట్టకూడదు.ఒక వేళ నీపై కోపించిన తిరిగి కోపపడుకుము కుమారీ!పుట్టింటికి,నీ అత్తవారింటికీ కీర్తి వచ్చునట్లు నడుచుకో!

10, జూన్ 2013, సోమవారం

కుమారీ శతకం - 12

12. పతి పాపపు బనిజెప్పిన
బతిమాలి మరల్పవలయుఁబతి వినకున్నన్
హిత మనుచు నాచరింపుము
మతిలోపల సంశయంబు మాని కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! నీ మగడు చెప్పిన చెడుపనులను వలదని నెమ్మదిగా ప్రార్థించి, వారించి ఆ పని మానునట్లు చేయుము.నీ పతి వినకున్నచో అంతా మన మంచికేననుకొని సందేహాలను వదిలి పనిని నిర్వర్తించుము.

9, జూన్ 2013, ఆదివారం

కుమారీ శతకం - 11

11 . పతి పర కాంతలతో సం
గతి జేసిన నాదు పుణ్య గతి యిట్లనుచున్
మతి దలపవలయు లేదా
బతిమాలగవలయు గలహ పడక కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ! నీ పతి పరస్త్రీలతో తిరుగుచున్నపుడు తెలివితేటలతో సౌమ్యముగా నీ దారికి తెచ్చుకొనుట నీ విది.అంతేగాని కొట్లాడరాదు. "నా పూర్వపుణ్యఫలమిట్టిది"అని మనసున దలంచి ఓర్పు వహించాలి.

8, జూన్ 2013, శనివారం

కుమారీ శతకం - 10

10. నోరెత్తి మాటలాడకు
మాఱాడకు కోపపడిన మర్యాదలలో
గోరంత తప్పి తిరుగుకు
మీఱకుమీ యత్తపనుల మెలగు కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!సలక్షణ యువతి నోరెత్తి మాట్లాడరాదు.కోపము వచ్చిననూ బదులు పలుకరాదు.మర్యాదలను అతిక్రమింపరాదు.అత్తగారు చెప్పు పనులు నిర్వర్తించుట మిక్కిలి శ్రేయస్కరము.కావుననట్లే చరింపుము.

7, జూన్ 2013, శుక్రవారం

కుమారీ శతకం - 9

9. మఱఁదండ్రు వదినె లత్తలు
మఱఁదులు బావల కొమాళ్ళూ మఱి పెద్దలు రా
నురవడిఁ బీటలు మంచము
లరుఁగులు దిగుచుండవలయు నమ్మ కుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!ఇంటికి మఱదళ్ళు,వదినెలు,అత్తమామలు,మఱుదులు, బావలపిల్లలు, పెద్దలు వచ్చినట్లైన గౌరవముతో దిగ్గున మంచము పైనుండి లేవవలెను సుమీ!

6, జూన్ 2013, గురువారం

కుమారీ శతకం - 8

8. తెచ్చినఁ దేకుండిన నీ
కిచ్చిన నీకున్న మగని నెగాడకు మీ
యొచ్చెము నీపైఁ దేలును
రచ్చల కామాట లెక్కు రవ్వ కుమారీ!

భావం:-
ఓ చినదానా!నీ మగడు నీకు బెట్టిననూ, పెట్టకపోయిననూ,తెచ్చిననూ,తేకున్ననూ,అతనిని దూషించుట మిక్కిలి తప్పు.మగని దిట్టుట మగువకు మంచిది కాదు.ఐదవతనము హరించును.అందరిలో అపహాస్యంపాలు కాక దప్పదు.కావున దిట్టక చరించుట మగువల విధి.

5, జూన్ 2013, బుధవారం

కుమారీ శతకం - 7

7. పదములపైఁ జెయివేయక
మదమతి పతిచెంత నిద్ర మరిగినఁ జేతుల్
గదలంగనీక కట్టుచు
గదఁ గొని శిక్షించు యముఁడు కాంక్ష గుమారీ!

భావం:-
ఓ కుమారీ!పతికి సేవచేయక,ఆయనకాళ్ళు వత్తక,యాతని వద్ద నిద్రించే పత్నుల చేతులను యముడు గట్టిగా కట్టి,గదతోమోది శిక్షిస్తాడు.