వర్ష ఋతువు

వర్షర్తువుకనరాదు యామినీకబరీభరమ్ములో
బెడగారు కలికి జాబిల్లిరేక
సికతరీతిగ తమశ్చికుర నికరమ్ములో
నలతిచుక్కలమోసు లలముకొనియె
జిలుగువెన్నెలచీర చిరిగిపోయెనదేమొ
కాఱుమబ్బులు మేన గ్రమ్ముకొనియె
యెడదలో నేదేని సుడియుచుండెనొ యేమొ
కాకలీనినదముల్‌ క్రందుకొనియె
మేను విరిచెనేమొ మెల్లగా నిట్టూర్చి
విధురవాయువీచి విస్తరించె
నాత్మవేదన కొక యాకారమైతోచి
నేటి రేయి నన్ను కాటు వేసె.ఘనఘనాఘన గజగ్రైవేయఘంటికా
టంకారములకు ఘంటాపథంబు
శక్రచాపోదగ్ర శార్దూలపాలనా
విభవోన్నతికి భూరి విపినసీమచటుల ఝంఝామరుచ్ఛత కోటి భేతాళ
లుంఠన క్రియలకు రుద్రభూమి
పటు తటిద్విలసన బ్రహ్మరాక్షస కఠో
రాట్టహాసమున కహార్యబిలము
గగన భాగమ్ము ప్రావృషద్విగుణరోష
ఘటిత నటనోగ్ర ధాటీ విఘటిత ప్రకట
కుటిల ధూర్జటి ఘన జటా పటల నిటల
వికట భ్రుకుటీ కుటీర ముద్విగ్నమాయె.విరిసెను మేఘపరంపర
మెరసెను శాంపేయలతలు మిన్నులు మొరసెన్‌
పరచెను ఝంఝానిలములు
కురిసెను వర్షము కుంభగుంభితరీతిన్‌.దీపించెం జలరాశిఘోష కడు
నుద్రేకించి గీతంబు లా
లాపించెన్‌ నగసీమలందిగి
మహారణ్యమ్ములన్‌ నిర్ఝరుల్‌
వ్యాపించెన్‌ హరిదంతదంతురములై
యారావకల్లోలముల్‌
వాపీకూప తటాకభేకముఖ
జీవానీక లోకంబులన్‌.వర్షా గర్జ దమోఘ మేఘపటలీ 
వాఃపూర ధారా సము
త్కర్షామర్ష నిపీడ్యమాన జనతా 
కంఠీరవంబై, నభః
శీర్షాంతఃపుర భోగ భాగ్య వనితా
శ్లేష ప్రభాహర్ష దు
ర్ధర్షాగార బిడాలమై నడచె నౌ
రా కాలముద్వేలమై.ఒకనికి గండభేరుండ శుండాలంబు
లొకనికి మకరధ్వజోత్కరంబు
ఒకనికి నశనిపాతోగ్రబిభీషికల్‌
ఒకనికి మురజప్రమోదరవళి
ఒకనికి సమవర్తి హుంకార కింకరుల్‌
ఒకనికి ప్రియదూత నికరలీల
ఒకనికి శైత్యభల్లూక భీకర దంష్ట్ర
లొకనికి యువతీకవోష్ణసుఖము
యేమిధర్మంబు భాగ్యవిహీనదీన
జనులమీదనె దౌర్జన్యచర్యగాని
హేమధామ సముద్దామసీమలందు
అడుగువెట్టంగ పర్జన్యుడైన వెఱచు.కనకమేఖలవోలె గగనమ్ము జఘనమ్ము
నింద్రచాపము కుండలీకరించె
జాజిదండలవోలె జలదమ్ముకబరిలో
సౌదామినీమాల సంచలించె
చిలిపినవ్వులవోలె చిన్కుముత్యాలలో
నీహారమధురిమ నివ్వటిల్లె
అందెలరవళిగా ఆశాపథమ్ము లం
దంబుదధ్వనులు మోహంబుగొల్పె
వలపు కైపెక్కి బిబ్బోకవతి యొకర్తు
వచ్చెనోయన వెచ్చని భావశయ్య
నిదురవోయెడు ధనికుల మృదుకవాట
వాటములు దట్టి పిల్చెను వర్ష ఋతువు.ఘనతర వర్షపీడిత జగమ్మున
కమ్మని సౌధవీధులం
గనకమయ ప్రభావ పరి
కల్పిత భోగవిలాసవాసనా
జనిత మదప్రలాపములు
శల్యములై వినిపించుచుండగా
మనము సముజ్జ్వలజ్వలన
మాలికలంబడి మ్రగ్గకుండునే.ఆమని మల్లికాకుసుమ
హారములిచ్చు నిదాఘమాసముల్‌
కోమలగంధచర్చ సమ
కూర్చు సముత్కట వర్షకాలమున్‌
గామకవోష్ణసౌఖ్య పరి
కల్పనసేయు విధేయురీతిగా
శ్రామికబాష్ప నిర్ఝర
తరంగ విహారమరాళజాతికిన్‌.చలిగాలిం ౙడివానలంబడి ప్రపం
చంబెల్ల చల్లారగా
నలఘు క్రోధమునంజ్వలించె హృదయం
బాభీల కీలావళీ
కలితోదగ్ర మహాగ్నిహోత్రమున నీ
కర్కోటక క్రూరమౌ
చలిలో బీదలబాధలం దలచినన్‌
శాంతింపగా సాధ్యమే.పసికందుల్‌ ౙడివానలో వడకగా
పాకల్‌ ధరంగూలి తా
మసహాయస్థితి తల్లిదండ్రులును
హాహాకారముల్‌ సేయగా
నిశిత క్రూర కఠోరజిహ్వికలతో
నిర్వేల హాలాహల
శ్వసనంబుల్‌ ప్రసవించె దీనజనతా
సంసారపూరంబులన్‌.అకలంకామృతమిచ్చినావొకరికిన్‌
హాలాహల జ్వాలికా
నికరమ్మొక్కరికిచ్చినాడవు
జగన్నిర్ణేత! ఏతద్విధం
బొకకంటన్‌ దుహినాంశుమండలము
రెండోకంట నుష్ణాంశువుల్‌
ప్రకటింపంగల లోకరక్షణకళా
ప్రావీణ్యమేమో ప్రభూ!